Çağlara Göre Coğrafya Biliminin Gelişimi

1-Antik Çağ (M.Ö. 3.000 - M.S. 500): Antik Yunan'da başlayan bu dönemde, coğrafya, temel olarak yeryüzünün şekli, büyüklüğü ve hareketlerine odaklanmıştır. Herodot, Thales ve Aristoteles gibi düşünürler ilk coğrafi fikirleri ortaya koymuşlar, Eratosthenes, Strabon (Amasyalı) ve Batlamyus( Ptolemaios) (İskenderiyeli) gibi bilim insanları(coğrafyacıları), bu dönemde coğrafyanın temellerini atmışlardır.

 Bu dönemde coğrafya biliminin gelişimine neden olan faktörleri şöyle sağlayabiliriz;

 bu çağda Anadolu Mezopotamya ve Mısır'da kentler kurulmuş,

 İlk medeniyetler ortaya çıkmış,

 Ticaret gelişmiş ve  yazı icat edilmişti.

İnsanların bu yerleri gezmesi, görmesi, tasvir etmesi ve haritalamaya çalışmaları coğrafi anlamda yapılan çalışmalar örnektir.

2- Orta Çağ (M.S. 500 - M.S. 1500): Bu dönemde coğrafya, özellikle coğrafi keşiflerle birlikte yeniden canlandı. Marco Polo ve İbn Battuta gibi seyyahlar dünya haritasını genişlettiler. Ayrıca Batlamyus’un "Geographia" adlı eseri, bu dönemde yeniden keşfedildi. 

Bu dönemde coğrafi bilgisinin gelişmesinde İpek Yolu ve Baharat Yolu ticaretinin yapılması büyük göç hareketleri coğrafi biliminin gelişmesini etki etmiştir Ayrıca Müslüman bilim insanlarının ( Harezmi, Biruni, İbni Haldun ve Muhammed İdris'i gibi) da namaz oruç ve hac gibi konularda araştırmalar yapmış olması coğrafya biliminin gelişmesinde önemli etken olmuştur.

 3- Yeni Çağ-Rönesans ve Erken Modern Dönem (15. - 18. Yüzyıl): Rönesans dönemi ile birlikte coğrafya, daha sistematik bir bilim haline geldi. Büyük coğrafi keşiflerin yaşandığı bu dönemde, haritacılık ve coğrafi bilgilerin düzeltilmesi önem kazandı. Sömürgeciliğin önem kazanması ve pusulanın kullanılması uzak yerlerin keşiflerini kolaylaştırdı. 

Bu dönemde coğrafyaya katkı sağlayanlar arasında öne çıkanlar Kristof Kolomb Macellan ve Piri Reis'tir. Bunlar daha çok denizlerin keşfini yapmış bu anlamda önce olmuşlardır. Ortelius, Katip Çelebi ve Evliya Çelebi yaptıkları eserlerle coğrafyaya katkı sağlamışlardır.

4- Yakın Çağ-19-20.Yüzyıl; Bu dönemde, Alexander von Humboldt, coğrafyanın fiziksel ve insan coğrafyasını birleştiren bütüncül bir bilim olması gerektiğini savundu. Bu dönemde coğrafya, disiplinler arası bir yaklaşımla gelişti.

Bu dönemde Fransız İhtilali sanayi devrimi ile başlayan Aydınlı hareketi, teknolojik gelişmeler, ulaşımın gelişmesi ile birlikte keşif gezilerinin yapılması coğrafyanın gelişmesinde etkili olmuştur Van Humboldt, Carl Ritter, Friedrich Ratzel  gibi Alman bilim insanları bu dönemde coğrafyanın gelişmesinde önce olmuşlardır.

20.yüzyılda, coğrafya farklı alt disiplinlere ayrıldı. Fiziksel coğrafya, beşeri coğrafya, ekonomik coğrafya, siyasi coğrafya ve diğer birçok alt dal gelişti. Çevre bilimi ve coğrafi bilgi sistemleri (GIS) gibi yeni alanlar da önem kazandı.

6- 21. Yüzyıl: Günümüzde coğrafya, teknolojinin etkisiyle büyük bir değişim yaşıyor. Uydu görüntüleme, coğrafi bilgi sistemleri (GIS) ve coğrafi konumlandırma teknolojileri (GPS) gibi araçlar, coğrafyanın daha da ileriye gitmesini sağlıyor. Aynı zamanda, iklim değişikliği, sürdürülebilirlik ve şehirleşme gibi küresel sorunlar, coğrafyanın önemini artırıyor.