• Anasayfa
  • Favorilere Ekle
  • Site Haritası
  • https://www.facebook.com/profile.php?id=100001891930624
  • https://twitter.com/Suleymanshen
  • https://www.instagram.com/ders.cografya
  • https://www.youtube.com/@cografyatvsuleymansen
Menü Başlıkları
Tanıtım/reklam




Tanıtım/Bilgilendirme

Tanıtım-Reklam

Takvim

Dünyamızın Koordinatları


Dünyamızın koordinat sistemini öğrenmeye COĞRAFİ KONUM ile başlayalım. Coğrafi konum,  herhangi bir yerin(ülke, şehir, dağ, deniz vb) veya  bir noktanın dünya üzerindeki bulunduğu konumdur.
COĞRAFİ KONUM iki başlıkta incelenir.
1-Mutlak Konum(Matematik Konum): Bir yerin konumunun Ekvatora ve Başlangıç Meridyenine göre konumudur. Mutlak konumu bulmak için parelellerden( enlemlerden) ve meridyenlerden( boylamlardan) yararlanırız. Mutlak konumu iyi anlamak için paralel, meridyen, enlem ve boylam kavramlarını çok iyi öğrenmek durumundayız.
2-Göreceli Konum(Özel Konum): Bir yerin, bir noktanın okyanuslara, denizlere, kıtalara, boğazlara, yer altı ve yer üstü kaynaklara, ülkelere, turizm merkezlerine, ticaret ve sanayi kuruluşlarına göre konumudur.

   DÜNYAMIZIN "ADRES ÇUBUKLARI"  MERİDYENLER VE PARALELLER

MERİDYENLERBir kutup noktasından başlayıp diğer kutup noktasında son bulduğu varsayılan yarım çemberlere meridyen denir.

SAYILARI;
180 Doğu Meridyeni, 180 Batı Meridyeni olmak üzere toplam 360 meridyen vardır.
ÖZEL MERİDYENLER VE ÖZEL OLMA NEDENLERİ
Başlangıç Meridyeni(Greenwich); Dünya'yı doğu ve batı olarak ikiye bölen meridyendir. Başlangıç meridyeni olduğu için doğu-batı olarak adlandırılmaz. Derece değeri sıfırdır (0°).
Tarih Değiştirme Çizgisi, 180. meridyen tarih değiştirme meridyenidir. Yakaşık olarak Pasifik Okyanusunun ortasında geçer ve sorunlara yol açabilir olmasından dolayı karalar üzerinde geçmez. Bu meridyenin de yönü yoktur yani ne doğuda ne de batıdadır.  Aynı zamanda Başlangıç Meridyeninin anti meridyenidir.

MERİDYENLERİN ÖZELLİKLERİ
;

- Meridyenler arasında birer dereclik açı vardır.
- Ardışık iki meridyen arasındaki yerel saat farkı 4 dakikadır.
- Ardışık iki meridyen arasındaki uzaklık farkı ise 111 km ile 0 km arasında değişir. Meridyen yayları arasındaki mesafe Ekvator üzerinde 111 km’dir. Ekvator’dan kutuplara gidildikçe bu mesafe azalarak kutuplarda 0 km’ye düşer.

- Meridyenlerin dereceleri başlangıç meridyeninden itibaren doğu ve batıya doğru büyür(180) Batı meridyenleri179..100...50..3.2.1.0. 1.2.3...50...100...179. Doğu meridyenleri(180)

- Başlangıç meridyeninin doğusunda 180, batısında 180 olmak üzere toplam 360 meridyen vardır.
- Başlangıç meridyeninin doğusundaki meridyenlere doğu meridyenleri, batısındakilere de batı meridyenleri denir.

- Meridyenlerin başlangıç noktası Greenwich’tir (0°). Buna Başlangıç Meridyeni denir.

- Bütün meridyenlerin uzunlukları birbirine eşittir.

- Aynı meridyen üzerindeki bütün noktalarda yerel saat aynıdır.
- Yerel saat hesaplamaları meridyenlere göre yapılır,

- Kuzey-güney doğrultusunda uzanırlar.

- Antimeridyen bir meridyenin tam karşısındaki meridyendir(toplamları 180'i veren değerlerdir  45DM antimeridyeni 1350 BM'dir). Zaman olarakta aralarında tam 12 saat  farkı vardır.

Boylam: Dünya üzerindeki bir yerin Başlangıç Meridyenine olan uzaklığının derece (º), dakika (') ve saniye (") cinsinden açısal değeridir.

Boylamın Etkileri:
Boylam sadece yerel saate etki eder. 

TÜRKİYE MERİDYENLERİ;
Türkiye 260- 450 Doğu Meridyenleri arasında yer alır.


PARALELLER
; Ekvator’a paralel olarak doğu-batı doğrultusunda birer derece aralıklarla çizildiği varsayılan hayali çemberlere denir.
 SAYILARI; 
90 kuzey paralelleri, 
90 güney paralelleri olmak üzere toplam 180 paralel vardır.
ÖZEL ENLEMLER VE ÖZEL OLMA NEDENLERİ
- Ekvator(0º)
Dünya'yı iki eşit küreye bölmesi, Güneş ışınlarının yılda iki kez dik açıyla gelmesi ve başlangıç paraleli olması
- Dönenceler (23º 27')
Yengeç Dönencesi (23º 27')(Kuzey Yarım Küre'de), Güneş ışınlarının 21 Haziran'da bu enleme dik açıyla gelmesi(sınır enlem),  yer ekseninin eğilmesinde son sınır olması
Oğlak Dönencesi  (23º 27')(Güney Yarım Küre'de),Güneş ışınlarının 21 Aralık'ta bu enleme dik açıyla gelmesi(sınır enlem),  yer ekseninin eğilmesinde son sınır olması
- Kutup Daireleri
Kuzey Kutup Dairesi (66º 33'), (Kuzey Yarım Küre'de), Bir gün içerisinde gündüzün ve gecenin yaşandığı son enlem. 21 Haziran'da Güneş hiç batmaz ve gece gündüz ardışıklığı bozulur, 24 saat gündüz olur. 21 Aralık'ta ise Güneş hiç doğmaz ve 24 saat gece olur.
Güney Kutup Dairesi(66º 33'),(Güney Yarım Küre'de),Bir gün içerisinde gündüzün ve gecenin yaşandığı son enlem. Bu enlemde ise 21 Aralık'ta Güneş hiç batmaz ve gece gündüz ardışıklığı bozulur, 24 saat gündüz olur. 21 Haziran'da ise Güneş hiç doğmaz ve 24 saat gece olur.
- Kutup noktaları 
Kuzey Kutup Noktası (90º) Yer ekseninin geçtiği yerlerdir, Bu enlemlerde çizgisel hız sıfırdır. Altı ayın gece altı ayın gündüz olarak yaşandığı enlemlerdir. 
Güney Kutup Dairesi (90º) özel enlemlerdir.

EKVATOR:
ve Dünya’yı iki eşit parçaya böldüğü varsayılan hayali çembere denir.

PARALELLERİN ÖZELLİKLERİ;
- En büyük paralel 40.076km'lik uzunluğu ile Ekvator'dur. (10.paralel=39.456, 20.p=37.656, 30.p=34.704, 40.p=30.708, 50. p=25.812,60.p=20.089, 70.p=13.748, 80.p=6.948 ve 90.p=0 km uzunluklarındadır)
- En küçük paralel 90kutup paralelleridir.
- Ekvator çizgisinin kuzeyinde kalan yerlerdeki paralellere Kuzey Paralelleri, güneyinde kalan yerlerdeki paralellere de Güney Paralelleri adı verilir.
- ARDIŞIK İKİ PARALEL ARASINDAKİ FARKLAR; 111 km' mesafe, 1açı vardır.

- Paraleller birbirleri ile  kesişmezler, aralarındaki uzaklık hep sabittir(111 km),
- Paraleller doğu-batı yönünde uzanırlar,
- 1değeri 111 km, 1'dakikanın değeri 1.85 km, 1'' saniyenin değeri ise 30 metredir.

- Paraleller arasında 111 km'lik bir mesafe olduğu için bir yerin tam olarak belirtilmesi için enlem değerinin bilinmesi gereklidir.
- Enlem:Dünya üzerindeki bir yerin Ekvator’a olan uzaklığının derece (º), dakika (') ve saniye (") cinsinden açısal değeridir.
- Alçak, orta ve yüksek enlemler;
- Alçak Enlemler; Ekvator ile (0º) dönenceler (23º 27') arasında kalan enlemlere alçak enlemler,
- Orta Enlemler;dönenceler ile kutup daireleri (66º 33') arasında kalan enlemlere orta enlemler,
- Yüksek Enlemler; 
kutup daireleri ile kutup noktaları(90º) arasında kalan enlemlere de yüksek enlemler denir.
Aynı enlem üzerinde, enlem değeri, Güneş ışınlarının gelme açısı, çizgisel hız, yer çekim değeri, Ekvatora olan uzaklık, tan ve gurup vakitleri ve süreleri,  gece-gündüz uzunlukları hep aynıdır.

- Enlem Etkisi Nedir? Nelere Etki eder? 
- Haritalarda bozulma olur,
- Yer çekimine etki eder, yüksek enlemlerde yer çekimi daha çok olur,
- Paralellerin boyları değişir,
- Çizgisel hıza etki eder,
- Tan ve gurup vakitleri ve sürelerini etkiler,
- Güneş ışınlarının geliş açısı değişir,
  - Sıcaklık dağılışlarını,
  - İklim ve toprak tiplerini,
  - Bitki türlerini,
  - Tarım ürünlerini,
  - Denizlerin tuzluluk oranlarını etkilerken,

  - Tarım sınırını, orman alt ve üst sınırını, dağlardaki kalıcıkar sınırını ve yerleşme üst sınırınıda belirler.


TÜRKİYE PARALELLERİ; Türkiye 360- 420 Kuzey Paraleller arasında yer alır.
                      Türkiye paralel ve meridyenleri


                                
              Türkiye paralel ve meridyenleri
TÜRKİYE MERİDYENLERİ;Türkiye 260- 450 Doğu Meridyenleri arasında yer alır.
                enlem boylam
               ENLEM VE BOYLAM DEĞERLERİ


Konu görseli
http://www.suleymansen.com/FileUpload/op42022/File/cografyada_koordinatlar.pdf

Türkiye'nin matematik konumu http://www.suleymansen.com/FileUpload/op42022/File/turkiye_matematik_konumu.pdf
Konu sınavı
http://www.suleymansen.com/FileUpload/op42022/File/cografya9_koordinat_sistemi_konu_sinavi2.pdf   

Etkinlik enlem-boylam http://www.suleymansen.com/FileUpload/op42022/File/enlemboylam.pdf

Yorumlar - Yorum Yaz
Belki bir gün...

Kendin için,ailen için, devlet için ve hatta dünya için daha da önemlisi insanlık için kendini çok iyi yetiştir, geleceğe iyi hazırlan. Zira bunlardan biri, belki bir gün sana ihtiyaç duyabilir. 
            Süleyman ŞEN

VİZYONUMUZ
Dünya'yı bilen, onu önemseyen, barışçıl bireyler yetiştiriyoruz.
MİSYONUMUZ
Görevimiz; rehberi bilim olan, araştıran, sorgulayan, öğrenen ve kendini gerçekleştiren, hoşgörü ve manevi değerleri yüksek, toplumsal çürümeye panzehir olmuş, insanlığın olgunlaşmasını hızlandıran, evrensel değerleri fark etmiş ve içselleştirmiş, yaşanabilir bir dünya taraftarı olan bireylerin yetişmesine katkı sağlamaktır.
Anket
Sizce okul başarısızlığının nedeni nedir?
Hava Durumu
Site Haritası