TANIM: Eriyen kar suları ve buzların yanı sıra yağışlarla veya kaynak suları ile beslenen, bir yatak boyunca eğime bağlı olarak sürekli veya belli bir dönem akan sulara akarsu denir. Akarsular, yeryüzündeki tatlı yüzey sularının %2'sini oluşturur.

AKARSU KAYNAKLARI
- Yağış suları
- Yer altı suları
- Kar ve buzul suları

AKARSULARIN ÖZELLİKLERİ:

Akarsu Kaynağı;akarsuyun doğduğu yere akarsu kaynağı,
Akarsu Ağzı; akasuyun döküldüğü yere akarsu ağzı(bu genellikle deniz, okyanus veya göl olur),
Akarsu Yatağı(mecra, çığır); akasuyun kaynağından ağzına kadar içinde aktığı çukurluğa akarsu yatağı denir.
Akarsuyu Havzası; akasuyun kolları ile birlikte sularını topladığı alana akarsu havzası,
Su bölümü çizgisi;akarsu havzalarını birbirinden ayıran sınıra da su bölümü çizgisi adı verilir,

Açık Havza;sularını deniz veya okyanuslara ulaştırabilen akarsular açık havza,
Kapalı Havza; akasularını çeşitli nedenlerden dolayı denizlere veya okyanuslara ulaştıramayan akarsular da kapalı havza denir. Örneğin Çoruh Nehri Karadeniz'e döküldüğü için açık, Aras Nehri ise Hazar Gölü'ne döküldüğü için kapalı havza özelliğindedir.

Akım(debi); akarsu yatağının herhangi bir kesitinden bir saniyede geçen su miktarına akım (debi)denir. Akarsuların debisi; iklim, yağış türü ve miktarı,buharlaşma, yatak eğimi, kar ve buz erimeleri, kaynakların etkisi, toprak ve kayaçların geçirimlilik durumu, yeryüzü şekilleri ve insan etkisi(fazla kullanım)  gibi faktörlere bağlı olarak değişiklik gösterir,
Akarsu Rejmi; akarsuyun akım miktarının yıl içinde gösterdiği değişmelere rejim
denir.
* Akım miktarı yıl içinde fazla değişkenlik göstermeyen akarsular düzenli rejime sahiptir. Ekvatoral iklim bölgesinde yer alan Amazon ve Kongo nehirleri düzenli rejime sahip akarsulara örnek verilebilir. * Akımı yıl içinde büyük değişiklikler gösteren akarsular da düzensiz rejime sahiptir. Bu tür akarsulara muson iklim bölgesinde yer alan Ganj ve İndus nehirleri örnek verilebilir. Bir akarsuyun rejimini bulunduğu bölgenin yağış rejimi başta olmak üzere yağış şekli, buharlaşma şartları, havzasının genişliği, bitki örtüsü ve üzerinde kurulan barajlar etkiler.
Düzensiz Rejimli akarsular basit rejimli akarsular ve karma rejimli akarsular olarak sınıflandırılabilirler, akımında bir yükselme bir de alçalma olan akarsulara basit rejimli akarsular, akımında birden fazla yükselme ve alçalma olan akarsulara  karma rejimli akarsular denir, ayrıca kaynak çeşitliliği açısından akarsular, iklim şartlarına bağlı olarak yağmur sularının yanı sıra kar ve buz erimeleriyle beslenebildiği gibi kaynak ve göl sularıyla da beslenebilir. Havzası geniş olan akarsular, birden fazla kaynaktan beslenebildiği için karma rejimli akarsular olarak adlandırılır. Nil, Amazon ve Mississippi gibi nehirler karma rejimli akarsulara örnek verilebilir.

Akarsuların Sınıflandırılması
- Sürekli Akarsular ve Mevsimlik Akasular
- Düzenli Rejimli Akarsular ve Düzensiz Rejimli Akarsular 
- Beslenme Kaynaklarına göre(yağmur suları ile, kar ve buzul ile, kaynak suları ile ve göl veya bataklık suları ile)

Akarsu Hızı; akasuların hızları yatak eğimine, yatağın genişliğine ve taşınan su miktarına bağlıdır. Eğim artıkça, eni daraldıkça ve taşınan su miktarı artıkça hızı da artar.

Akarsuların akımını etkileyen faktörler;
- Havzaya düşen yağış miktarı ve yağış türü
- Akarsuyuy göl veya bataklıktan beslenme durumu,
- Sıcaklık durumu ve buharlaşma durumu,
- Yer altı suları ve kaynaklar
- Arazinin geçirgenlik durumu
AMAZON NEHRİ Güney Amerika kıtasının orta ve kuzeyinde yaklaşık 7 milyon km² alan kaplayan bir nehir. Binlerce kolu olan bu nehir havza bakımından birinci durumda. Yanlız alan bakımından değil taşıdığı su miktarı(170 bin ton/saniye), yer kabuğuna yaptığı basnç ile(8 cm daha mantoya gömülür), bünyesindeki canlılar ile(3000 balık türü yaşar), ürettiği oksijen ile hep öndedir. İki dönemi var bu nehrin; sularının 10 metre kadar yükseldiği Kasım-Mart yaz dönemi, suların normale indiği Haziran-Ekim dönemi. Manaus kenti Amazon'un başkenti gibi.


Kıtalara göre akarsularhttp://cografyaharita.com/dunya_sular-cografyasi_haritalari2.html
Harita http://www.suleymansen.com/FileUpload/op42022/File/dunya_akarsular2.pdf

DÜNYA'NIN BÜYÜK AKARSULARI

S	Akarsu Adı	Uzunluk km	Havza Alanı 000	Geçtiği Ülkeler		Döküldüğü  deniz/okyanus	Açıklama
1-	Amazon	5500	6500	Peru-Brezilya		Atlas Okyanusu	G.Amerika
2-	Kongo		3700	Kongo- Dem.Kongo		Atlas Okyanusu	Afrika
3-	Missisippi		3200	ABD		Atkas Okyanusu	K.Amerika
4-	Nil		3100	Uganda-Sudan-Mısır		Akdeniz/Atlas	Afrika
5-	Parana		3000	Paraguay-Arjantin		Atlas Okyanusu	G.Amerika
6-	Obi		2900	Rusya		Artik Okyanusu	Asya
7-	Yenisey		2250	Rusya		Artik Okyanusu	Asya
8-	Lena		2510	Rusya		Artik Okyanusu	Asya
9-	Amur		2000	Çin-Rusya		Pasifik Okyanusu	Asya
10-	Nijer		2000	Mali-Nijer-Nijerya		Atlas Okyanusu	Afrika
11-	Yang-çe		1750	Çin		Pasifik Okyanusu	Asya
12-	Mackenzie		1660	Kanada		Atlas Okyanusu	K.Amerika
13-	Volga		1500	Rusya		Hazar Gölü	Asya
14-	Zambezi		1300	Zimbabve-Zambiya-Mozambik		Hint Okyanusu	Afrika
15-	Oder			Polonya-Almanya		Baltık D/Atlas O	Avrupa
16-	Nelson		1080	Kanada		Atlas Okyanusu	K.Amerika
17-	Ganj		1060	Hindistan- Bangladeş		Hint Okyanusu	Asya
18-	İndus		950	Pakistan		Hint Okyanusu	Asya
19-	Orange		950	Nambiya-G.Afrika Cum		Atlas Okyanusu	Afrika
20-	Orinoko		940	Kolombiya-Venezuela		Atlas Okyanusu	G.Amerika
21-	Tuna		820	Avusturya-Slovekya-Macaristan- Sirbistan-Bulgaristan-Romanya		Karadeniz Atlas okyanusu	Avrupa
22-	Fırat		670	Türkiye-Suriye-Irak		Hint Okyanusu	Asya
23-	Dinyeper		540	Balerus-Ukrayna		Karadeniz/Atlas	Avrupa
24-	Sen			Fransa		Atlas Okyanusu	Avrupa
25-	Elbe			Çekya- Almanya		Atlas Okyanusu	Avrupa
26-	Ren		225	Almanya-Hollanda		Atlas Okyanusu	Avrupa
27-	Darling			Avusturalya		Pasifik Okyanusu	Avusturalya
28-	Rio Grande			ABD- Meksika		Atlas Okyanusu	K. Amerika
29-	Yukon			Alaska(ABD)		Pasifik Okyanusu	K.Amerika
30-	Huang-Ho/Sarı Irmak			Çin		Pasifik Okyanusu	Asya
31-	Mekong			Çin-Tayland-Laos-Kamboçya- Vietnan		Pasifik Okyanusu	Asya
32-	Brahmaputra			Hindistan-Bangladeş		Hint Okyanusu	Asya
33-	Don			Rusya		Karadeniz Atlas Okyanusu	Asya
34- 35- 36-	Colorada(ABD) Colorado(ABD) Colorado(Arjantin)			ABD ABD Arjantin		Pasifik Okyanusu Atlas Okynusu Atlas Okyanusu	K.Amerika K.Amerika G.Amerika

ÜLKELERİNE GÖRE NEHİRLERİ

AKARSULARI BEKLEYEN TEHLİKELER
Akarsularda Kirlilik
Kimyasakl Atıklar
Çöpler ve Plastik Atıklar

Akarsulardakii Kirliliğin İnsan Hayatına, Canlı hayatına Etkileri


AKARSULARIN TEMİZ KALMASI İÇİN YAPILMASI GEREKENLER


Ana sayfa

---

Yorumlar - Yorum Yaz

---