• Anasayfa
  • Favorilere Ekle
  • Site Haritası
  • https://www.facebook.com/profile.php?id=100001891930624
  • https://twitter.com/Suleymanshen
  • https://www.instagram.com/ders.cografya
  • https://www.youtube.com/@cografyatvsuleymansen
Menü Başlıkları
Tanıtım/reklam




Tanıtım/Bilgilendirme

Tanıtım-Reklam

Takvim

Küresel İklim Değişimi

Sayfa içeriği
Küresel İklim Değişikliği       Küresel İklim Değişikliğinin  Ana Nedenleri
Karbon Ayak İzi                       Küresel İklim Değişikliğinin Sonuçları

 İklim

İklim aslında bir çok etkenli bir yapıdır. İklimin cerayan ettiği atmosfer jeolojik olaylardan(özellikle volkanik patlamalar), yer şekillerinin hareketlerinden, sular ve canlılardan sürekli etkilenen bir ortamdır.

İklim şartları değişir mi yok sa hep aynı mı kalır? Günümüz iklimini oluşturan şartlar değiştikce iklimlerde değişir. Yörünge ve eksen eğikliğindeki değişim, levha hareketleri, volkanik patlamalar gibi doğa olaylarındaki değişime bağlı olarak değişim kaçınılmazdır. 650 milyon yıl önce tamamıyle buz küresine dönen Dünyamızı volkanik patlamalar kurtarmıştır. Doğal süreçlerin neden olduğu iklim değişimi, uzun bir zaman dilimi içinde yavaş yavaş gerçekleşir. Değişimin etkileri ise binlerce yıllık bir süre içinde gözlenebilir. Yavaş gerçekleşen bu süreç, canlıların büyük bölümünün iklim değişimlerine uyum sağlayabilmesine olanak tanır.

Küresel İklim Değişikliği

Beşerî faaliyetler(özellikle insanların ulaşım ve enerji elde etmek için fosil yakıtların kullanması) sonucu sera etkisi yapan gazlar(karbondioksit, metan, diazotoksit, kloroflorokarbon gibi gazlar) atmosferde birikir. Biriken bu gazlar atmosferdeki ısı kaybını engelleyerek(yansımayı% 25) havanın ısınmasını artırır. 

Doğal faktörler veya insanların beşerî ve ekonomik faaliyetleri nedeniyle atmosferin gaz bileşiminin bozulması sonucunda, iklimde gözlenen değişimler küresel iklim değişimi olarak adlandırılır.

Küresel İklim Değişikliğinin  Ana Nedenleri
1-Atmosferdeki Sera Etkisinin Artması(nasıl etki eder)
2-Fosil Yakıtların Kullanılması (nasıl etki eder)
3-Ormanların Azalması (nasıl etki eder)
4-Tarım Uygulamaları (nasıl etki eder)
5-Şehir Isı Adaları (nasıl etki eder)
6-Atıklar (nasıl etki eder)

1-Atmosferdeki Sera Etkisinin Artması

Güneş’ten gelen ışınların bir kısmı atmosfer tarafından tutululur, bir kısmı da uzaya yansır.  Atmosferdeki karbondioksit(CO2) gazı oranı bu yansıma üzerinde etkilidir.

Bu gazın atmosferde artması uzaya yansıyan ısının azalmasına ve bu da atmosferin daha da ısınmasına neden olur. Bu duruma , metan(CH2), azot oksit(N2O) gibi gazlarda ile su buharı da yardımcı olur.  İşte bu gazların atmosferde  artasına ve atmosferin de fazla ısınmasına sera etkisi diyoruz. Atmosferin bu özelliği(sera etkisi), Dünya’nın aşırı soğumasını önleyerek yaklaşık 15C olan ortalama sıcaklık değerine sahip olmasında etkili olmuştur. Eğer atmosferin bu özelliği olmayadı olmasaydı Dünya’da ortalama hava sıcaklığı -18 ºC olacaktı.  Fark  33 ºC dir. Burada çok önemli nokta şudur: küresel iklm değişmesinde sorun olan sera etkisi değildir, sera etkisi yapan gazların oranlarındaki artıştır.

 Son 150 yıldır enerji üretimi, ulaşım ve sanayileşme gibi insan faaliyetleri sonucu atmosferde sera etkisi yapan gazlar artmış bu durum da genel sıcaklığın artasını şiddetlendirmiştir.

2-Fosil Yakıtların Kullanılması

Fosil Yakıt Kullanımı: (Karbon salınımı) Atmosferdeki karbon miktarını artıracak her türlü eylem karbon salınımıdır. Sanayi tesislerinde, enerji üretiminde, ulaşım ve ısınmada kullanılan fosil yakıtların yanması sırasında karbon açığa çıkar. Açığa cıkan karbon oksijenle birleşerek hem insanların kullanacağı oksijeni yutar hem de havanın daha çok ısınmasını sağlayarak felaketlere neden olur. YAKMA!. Biz insanlarda karbonu yutan bitkiler dikelim, özellikle büyük büyük ağaçlar.

Fosil yakıtların sanayi tesislerinde enerji kaynağı olarak, termik santrallerde elektrik enerjisi üretiminde, ulaşımda kullanılması küresel ısınmaya neden olan faaliyetlerdir.


 Karbon Ayak İzi
Enerji tüketimi, ulaşım, ısınma veya satın alınan ürünlerin üretim ve dağıtımı sırasında atmosfere salınan sera gazı miktarı karbon ayak izi olarak ifade edilir. Karbon ayak izi kişisel davranışların küresel iklim değişimine etkisini anlamada kullanılır.

 Karbondioksit salınımında Çin % 28, ABD % 16,  Hindistan % 6, Rusya % 4.5, Japonya % 4 

3- Ormanların Azalması

Ağaçlar, atmosferdeki karbonun bir bölümünü depolayarak karbon döngüsünde rol oynar. Ormanların çeşitli nedenlerle tahrip edilmesi karbon dengesinin bozulmasına o da küresel iklim değişime neden olur. Ayrıca ağaçların yakılması ile ağaçta depolanmış karbon açığa çıkıp atmosfere karışır ve küresel iklim değişimini hızlandırır.

 4-Tarım Uygulamaları

Tarım Uygulamaları: Bazı tarımsal uygulamalar küresel iklim değişiminin nedenleri arasında yer alır. Pirinç tarlaları metan gazı üretmekte, azotlu gübre kullanımı  azot oranını artırmaktadır. Pirinç tarımı yapılan suya doygun bataklık arazilerde bakteriler  sera gazı olan metanı üretir. Tarımda kullanılan azotlu gübrelerin önemli bir kısmı azot oksit olarak atmosfere karışır. Tarım alanlarındaki bitki kalıntılarının yakılmasıyla (anız yakılması) karbondioksit açığa çıkar. Ayrıca sığır ve koyun yetiştiriciliği de metan gazının atmosfere salınmasına neden olur.

 5-Şehir Isı Adaları

Şehir Isı Adası: Şehir ısı adası; bir şehrin, içinde yaşayan insanlar ve bu insanların yaptığı her türlü faaliyetleri sonucu çevresindeki kırsal alanlara göre daha sıcak olmasıdır. Şehirlerin beton ve asfalt yüzeylerle kaplı olması, bitki ve toprak örtüsünün zayıf olması, havadaki asılı taneciklerin (partikül) fazla olması şehirleri güneş enerjisinin daha çok soğurulduğu, sıcaklık ortalamalarının fazla olduğu ısı adalarına dönüştürmüştür. Bununla birlikte yerleşim planlarının yüksek ve yoğun  yapılması rüzgârların geçişine ve hava dolaşımına yeterince izin vermez. Bu durum da şehirlerin ısınmasında etkili olabilmektedir.

6-Atıklar 

 Giderek artan tüketim ve sanayileşme sonucunda atık  miktarlarında inanılmaz bir artış olmaktadır. Bu atıkları  gömülmesi veya yakılmasıyla açığa çıkan gazlar da küresel ısınmaya neden olmaktadır.

Küresel İklim Değişikliğinin Sonuçları

1-Buzulların Erimesi

Küresel iklim değişiminin en görünür sonuçlarından biri buzulların erimesi olmuştur. Sıcaklık artışı nedeniyle binlerce yıl içinde oluşmuş kutup ve dağ buzulları erimeye başlamıştır. Kutup buzullarındaki erimeler deniz seviyesinin yükselmesine ve kutup ekosisteminin bozularak canlı türlerinin de azalmasına yol açmaktadır.

 Ayrıca kutup bölgelerindeki donmuş topraklar, sıcaklığın artması sonucu çözülmeye başlayarak binlerce yıldır bünyesinde bulunan metan gazını atmosfere bırakılacaktır.

2-Deniz Seviyesinin Yükselmesi

Dünya nüfusunun yaklaşık 1/5 i kıyı bölgelerde yaşamaktadır. Bilim insanlarınca deniz seviyesindeki yükselmenin kıyı şehirleri için büyük tehlike yaratacağı öngörülmektedir. Olumsuz etkilerin Bangladeş, Endonezya, Hollanda gibi ülkeler ile Şanghay, New York, Tokyo, Sidney ve Venedik gibi deniz seviyesine yakın şehirlerde daha fazla olması beklenmektedir. Hint Okyanusu'nda bulunan en güzel tatil yerlerinden biri olan Maldiv Adaları, 10-15 yıla kadar iklim değişikliğinden dolayı  sular altında kalabilir. Hükümetin Avusturalya’dan sığınma talebinde bulunduğu idda edilmektedir.

Deniz seviyesinin yükselmesi ile tarıma uygun sulak alanların tuzlu su altında kalması, kıyı erozyonunun artması ve tuzlu deniz suyunun kıyı bölgelerinde yer altına karışması kıyı bölgelerinde yaşanabilecek sorunlar arasındadır

3-Okyanus Sularının Asitliliğinin Artması

Yeşil bitkilerin karbonu emmesinin çok yararları var ama okyanusların karbonu emmesi küresel sorunlara yol açabilmektedir. Okyanuslar, atmosfere salınan karbonun yaklaşık %30’unu emer. Günümüzde atmosferdeki karbondioksit miktarı arttığı için okyanus sularının ph değeri düşüp asitlilik oranı artmıştır. Okyanuslarda son zamanların en yüksek seviyesine çıkan asit oranı, mercanların yok olmasına neden olurken balıkların beslendiği küçük organizmaların zehirlenmesine ve ekosistemdeki besin zincirinde sorunlara yol açmaktadır.

4-Biyoçeşitliliğin Azalması

İklim koşullarında yaşanan hızlı değişimleri canlı yaşamı olumsuz etkilemektedir. Bitki ve hayvanların uyum sağladığı yaşam alanlarındaki(habitatları) hızlı ve köklü değişimler, bir çok canlının  yeryüzünden silinmesine neden olmaktadır.

 Uluslararası Doğayı Koruma Birliği'nin (IUCN) hayvan türlerinin korunmasına yönelik hazırladığı raporda şu an dünya üzerindeki türlerin %25'inin yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olduğu, 24 memeli türünün yok olma sınırında yer aldığı ve geçen 100 yıllık süreçte 1000 kadar türün neslinin tükendiği belirtilmektedir.

Küresel ısınmaya bağlı olarak oluşan biyoçeşitliliğin azalmasının yanında bazı canlıların sayısın da artış olma ihtimali yüksektir. Küresel ısınma sonucu artan ortalama sıcaklıklar karşısında böcek türleri, sivrisinekler ve fareler çevreye kolay uyum sağlayabilme özellikleriyle küresel iklim değişiminden olumlu yönde etkilenecektir. Bu canlıların sayısının artacağı ve yaşam alanlarının genişleyeceği öngörülmektedir. Tundra bölgesinde artan sıcaklıklar bu sahalarda bitki ve hayvan türlerinin artmasına neden olacaktır.

5-Ekonomik ve Sosyal Etkilerin Ortaya Çıkması

Küresel iklim değişiminin zincirleme etkisi olacağı muhakkaktır. Üretim alanlarının daralması, istihdamın ve büyümenin azalması kaçınılmazdır. Bu durum da  işsizlik ve göç gibi sosyal sorunların yaşanmasına yol açmaktadır. Su kaynaklarının azalması; susuzluğa ve tarım üretiminin düşmesine dolayısıyla kıtlıkların yaşanmasına neden olacaktır. İnsanlık iklim değişiminin neden olduğu kitlesel göçlerle karşı karşıyadır.

6-Meteorolojik Kökenli Afetlerin Artması

Küresel iklim değişimi nedeniyle fırtına, sel, kuraklık ve orman yangını gibi iklim kökenli doğal afetler artış göstermiştir.

7-Uç Değerdeki Hava Olayları ve İklim Şartlarının Değişmesi

Küresel ısınma olarak adlandırılan ortalama sıcaklık artışı, sıcak hava dalgalarının yaşanması, şiddetli yağışların daha da sıklaşması, bazı yerlerde yağışlar artarken bazı yerlerde ise kuraklığın yaşanması  günlük hayatta etkisini daha sık hissettiğimiz durumlar olacaktır.   

 Sıcaklık artışı insanlarda sağlık sorunlarının artmasına neden olur. 2003 yılında Fransa’da yaşanan sıcak hava dalgasına bağlı olarak  on binden fazla insan hayatını kaybetmiştir. Ayrıca hastalık taşıyıcı canlıların yayılış alanlarının genişlemesiyle birlikte sıtma, malarya, kolera ve Kırım-Kongo kanamalı ateşi gibi hastalıkların artması beklenmektedir.

 8- Çölleşme

Çölleşme; kurak, yarı-kurak iklim bölgelerinde arazinin yağış alma, su tutma kapasitesinin azalması ve doğal bitki örtüsünün tahrip olarak toprak erozyonunun yaşanmasıdır. Kısacası çölleşme, toprağın susuzlaşması ve çoraklaşmasıdır.

Çölleşmenin Nedenleri

1. İklim değişikliği sonucu yaşanan kuraklık
2. Bitki örtüsünün tahrip edilmesi
3. Nüfus artışı ve su kaynaklarının fazla tüketimi
4. Yanlış tarım ve sulama uygulamaları
5. Aşırı otlatma

Çölleşmenin yaşandığı yerlerde üretimin bitmesi, yaşam kalitesinin düşmesi, kıtlık ve göç gibi sosyoekonomik sorunların ortaya çıkması kaçınılmazdır. Günümüzde 250 milyon insan çölleşmeden etkilenirken 1 milyar kişi de çölleşme riski altındadır.

Çölleşmeyi Önlemek İçin Alınabilecek Önlemler

Çölleşme engellenebilir bir durumdur.  Beşerî ve ekonomik faaliyetlerin doğal ortamla uyumlu olarak planlanması ve doğru arazi kullanım yöntemlerinin seçilmesi çölleşmenin etkilerini en aza indirebilecek temel ilkelerdir.

Çölleşmenin önlenmesi için yapılabileceklerin bazıları şunlardır:

1. Doğal kaynakların israf edilmeden kullanılması

2. Bilimsel ölçütlere göre arazi kullanım planlarının yapılması

3. Çölleşme ile mücadelede yerel halkın sürece dâhil edilmesi

4. Su kaynaklarının korunması

5. Bitki örtüsünün korunması ve ağaçlandırma çalışmalarının yapılması

 6. Bölge şartlarına uygun tarım ürünlerinin tercih edilmesi

7. Aşırı ve yanlış sulamanın önüne geçilerek damla sulama gibi yöntemlerin tercih edilmesi

 8. Mera ve otlakların aşırı otlatmaya karşı korunması

iklim değişimi hakkında video izleyebilisiniz

 

 


Yorumlar - Yorum Yaz
Belki bir gün...

Kendin için,ailen için, devlet için ve hatta dünya için daha da önemlisi insanlık için kendini çok iyi yetiştir, geleceğe iyi hazırlan. Zira bunlardan biri, belki bir gün sana ihtiyaç duyabilir. 
            Süleyman ŞEN

VİZYONUMUZ
Dünya'yı bilen, onu önemseyen, barışçıl bireyler yetiştiriyoruz.
MİSYONUMUZ
Görevimiz; rehberi bilim olan, araştıran, sorgulayan, öğrenen ve kendini gerçekleştiren, hoşgörü ve manevi değerleri yüksek, toplumsal çürümeye panzehir olmuş, insanlığın olgunlaşmasını hızlandıran, evrensel değerleri fark etmiş ve içselleştirmiş, yaşanabilir bir dünya taraftarı olan bireylerin yetişmesine katkı sağlamaktır.
Anket
Sizce okul başarısızlığının nedeni nedir?
Hava Durumu
Site Haritası