TARTIŞMA YÖNTEMİ
Kavram Olarak:
Herhangi bir grubun, bir başkanın yönetimi altında, belirli bir düzen içinde hepsini ilgilendiren sorunlar üzerinde ve belirli bir amaca dönük karşılıklı görüşmeleri ve soruna en uygun çözüm yolunu bulmaya çalışmalarıdır. Tartışma yöntemi dinleyerek ve fikir alışverişinde bulunarak öğrenmeyi tercih edenler için etkilidir.

Tartışma, Yöntem mi, Teknik mi?
Tartışma, konunun “Niçin”ini ortaya koymaya yarayan, öğrenci merkezli bir yöntemdir. Tartışma yönteminin değişik tekniklerle uygulanması olanaklıdır. Bunlar: münazara, vızıltı grupları, beyin fırtınası, forum ve seminerdir.

Özellikleri:
• Öğrenci merkezlidir.
• Tartışma bir söyleşi (sohbet) değil, amaçlı bir konuşmadır.
• Tartışmanın başarıyla sonuçlanması için, üyelerin konuştukları konu üzerinde yeter bilgilerinin bulunması ve konuşmalarını bulgulara dayandırmaları gerekir.
• Konunun tartışılabilir özellikte olması gerekir. Örneğin a2 + b2 = c2 eşitliği bir gerçektir. Bu nedenle tartışma konusu olamaz.
• Tartışma ne bir monolog nede bir seri sorulardır; fakat karşılıklı konuşmadır.
• Etkili bir tartışmada her bireyin her zaman konuşması gerekmez, ama herkesin etkinliğe katılması gerekir.
• Bazen üyelerden bazıları yalnız oturur, dinlerler.
• Genellikle tartışmaya ne kadar çok öğrenci katılırsa, tartışma o kadar iyi olur.
• Tartışma anlatma, soru-cevap metotlarından farklıdır.
• Tartışma bazı sonuçlarla bitmemelidir.
• Herhangi bir sonuca ulaşılamıyorsa, en iyisi konuşulanlar toplanmalıdır. Bazen konuşmalar bir rapor haline getirilebilir.

Avantajları:
• Öğrencilere kendilerini ifade etme şansı tanıdığı için öğrenilenlerin daha kalıcı olmasını sağlar.
• Öğrencilerin dinleme ve konuşma yeteneklerinin gelişmesine katkıda bulunur.
• Öğrencilere aynı konularda başkalarının görüşlerini öğrenme ve tepkide bulunma fırsatı verir.
• Öğrencilere sınıf önünde görüşlerini ifade etme cesareti verir.
• Öğrencilere başkalarının fikirlerine karşı saygılı olmayı öğretir.
• Öğrencilerin birbirlerinden öğrenmelerine ve bazı yeteneklerinin ortaya çıkmasına sebep olabilir.
• Konuları tekrarlama, kavrama, bilgilerin hayattaki pratik değerlerini ortaya koymada etkili bir yöntemdir.

Sınırlılıkları:
• Diğer öğretim yöntemlerine göre daha fazla hazırlık gerektirir.
• İyi hazırlanılmadığında ve amacından saptığında zaman başa geçmiş olur.
• Bazı öğrencilerin tartışmayı yönlendirmesine yol açabilir.
• Bir ders süresi içinde bitirmek zor olabilir.
• Bir konuyu anlatmak için çok yavaş bir yöntemdir.
• Her öğrenciyi ayrı ayrı değerlendirmek zordur.
• Diğer sınıfları rahatsız edecek kadar gürültüye yol açabilir.
• Çok kalabalık sınıflarda uygulaması zordur.
• Bazı öğrenciler tartışmaya katılmak istemezler.
• Tartışmayı konu üzerinde tutmak zordur.

Etkili Kullanım İçin Temel İlkeler (Dikkat Edilecek Hususlar)
• Öğretmen kendisi için yeni olan bir konuyu tartışmamalıdır. Uygun bir konu seçmelidir.
• Tartışmanın tıkanmaması için konunun tartışılacak boyutları önceden hazırlanmalıdır. Yani bir plan yapılmalıdır.
• Öğrenciyi motive edecek tartışma soruları önceden hazırlanmalıdır.
• Öğrencilerin konu hakkında ön bilgi edinmeleri sağlanmalıdır, aksi taktirde zaman boşa tüketilmiş olacaktır.
• “Niçin” veya “Nasıl” sorularıyla tartışmaya başlanmamalı; cevabı “evet” veya “hayır” şeklinde verilebilecek sorulardan kaçınılmalıdır.
• Yerel olaylar, gazete makaleleri, televizyon programları motivasyonu artıran konulardır.
• Öğrencilere düşünmeleri ve kendilerine ifade etmeleri için süre tanınmalıdır.
• Öğrenci soruyu cevaplayamazsa, soru yeniden ifade edilmelidir.
• Tartışmanın birkaç öğrenci tarafından götürülmesine izin verilmemelidir.
• Öğrencilerin kendilerini rahat ifade edebilecekleri bir ortam hazırlanmalıdır.
• Öğretmen yönetici değil, yönlendirici görevini üstlenir. Belirlenen konu dışına çıkmadan tartışmayı yönlendirmek, görüşleri özetlemek derlemek ve eşit söz hakkı tanımak öğretmenin görevleridir.
• Tartışma sonunda değerlendirme yapılmalı, bir sonuca ulaşılmalıdır.


TARTIŞMA  YÖNTEMİ

  Tartışma, bir konu üzerinde öğrencileri düşünmeye yöneltmek, iyi anlaşılmayan noktaları açıklamak amacıyla kullanılan yöntemdi

r.Bu yöntem daha çok bir konunun kavranması aşamasında karşılıklı olarak görüşler ortaya konurken, bir problemin çözüm yollarını ararken ve değerlendirme çalışmaları yaparken kullanılır.Bu açıdan bakıldığında buluş yoluyla öğretim stratejisinin kullanımında ve kavrama düzeyindeki davranışların kazandırılmasında kullanılır.

Tartışma, birbirine karşıt düşüncelerin karşılıklı biçimde savunulması olarak  açıklanabilir.Tartışma yöntemi, bir konunun ele alınmasında, birbirinden farklı iki görüşün, iddialarını ‘nedenlerini,niçinlerini’ve ‘sonuçlarıyla’ ortaya konmasıdır.Burada asıl amaç, doruların tek boyutu olmadığını, birçok yönünün olduğunun görülebilmesidir.Gerçekler ya siyah ya da beyaz değildir.Gerçek bazen gri de olabilir.Olaylara çok yönlü bakabilme, eleştirebilme, eleştiriden yaralanabilme, yeni birleşim(sentez)y yapma, hoşgörülü olma, karşıt görüşün‘neden’ ve ‘niçinini’ çözümleme, küsmeme, kırılmama, katkılar için teşekkür edebilme becerisi  kazandırmada yüksek düzeyli bir değeri vardır.

TARTIŞMANIN  PLANLANMASI

• Tartışmanın konusu ve amaçlarını önceden belirleyiniz, buna göre gerekli planlamayı  yapınız.
• Tartışmaya katılacak öğrencilerin tartışma konusu hakkındaki hazır bulunuşluk düzeyini önceden bilmelisiniz.
• Tartışma konusu ve amaçlarıyla uyumlu olacak bir tartışma süresi belirleyiniz.
• Tartışma ortamının tartışmaya uygunluk ve gerekli ise araç-gereç kullanımına vb. açılardan uygun olup olmadığını kontrol ediniz.
• Tartışmanın nitelikli olabilmesi için uyulması gerekli kuralları belirleyiniz.
• Tartışma sonucunun nasıl değerlendirileceğini belirleyiniz.

TARTIŞMA LİDERİNİN ROLÜ

Tartışmayı yöneten öğretmen ise, öğretmenin görev ve sorumluluklarının bir ölçüde güçleştiği söylenebilir.Çünkü bu yöntem, daha fazla zaman harcamayı gerektirir.Sınıfta gürültü oluşabilir, konu dağılabilir, bazı öğrenciler katılmak istemeyebilir, sınıf yönetimimi sorunları çıkabilir.Ancak öğrencinin etkili öğrenmesi için gerekli olacaksa, öğretmenin öğrenciye rehberlik etmesi gereklidir.

TARTIŞMAYA KATILANLRIN ROLÜ

• Açık ve anlaşılır bir dil ile konuşunuz.
• Tartışmaya katılmak ve konuşmak için önceden konu ile ilgili hazırlık yapınız.
• Konuşmadığınız zaman etkili dinlemeyi de bilmelisiniz.Bu konu başkalarının görüşlerine saygılı olmanın gereği olmasının yanında, öğrenme açısından da önemlidir.

DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR

1. Öğretmen sınıfta tartışma ortamını hazırlarken tartışılacak konu yada sorunu önceden belirlemeli,
2. sınıfta topluca tartışma yapılacaksa, öğretmen soruyu sorup bunu tüm sınıfın tartışmasını istemeli,
3. Grup tartışması yapılacaksa aynı konu sınıfta oluşturulacak küçük gruplar içerisinde tartışmalı,daha sonra topluca tartışmaya geçilmeli,
4. Bir konu bölümler halinde ayrı ayrı gruplarda tartışıldıktan sonra toplu tartışma çalışması, ders sona ermeden muhakkak yapılmalı,
5. Bir konu ile ilgili okunacak kaynak kitapların listesi önceden verilmişse o konu üzerindeki tartışma sınıfta daha sonra hep birlikte yapılmalı,
6. Tartışma yapılırken önemli hususlar tahtaya yazılmalı,

     Bunlar:

1. Tartışmanın amacı nedir?
2. Tartışırken  hangi sorulara yanıt aranacaktır?
3.  Hangi tür tartışma tekniğine yer verilecektir?(Grupla,sınıfla,panel,sempozyum,büyük grup tartışması,küçük grup tartışması gibi)
4. Tartışma için ne kadar süre ayrılacak?
5. Tartışma sonunda ne yapılacaktır?(Sonuçları listeleme,özetleme,sonuç bildirgesi hazırlama gibi)

7. Tartışmaya dersin tümü ayrılmamalı,
8. Öğrencilerin düşünce ve görüşlerini rahatça söylemelerine olanak sağlanmalı,
9. Bütün öğrencilerin tartışmaya katılmaları sağlanmalı,

10.Tartışmanın düzenli ve etkili olabilmesi için aşağıdaki      hususlara dikkat edilmelidir:

   a.Tartışmayı sınıf öğretmeni ;grup çalışmaları ise grup lideri tarafından yönlendirilmeli,

  b.Grup lideri tarafından tartışmanın planlanması yapılmalı,

 c.Tartışmadan çıkan sonuç kısaca özetlenmelidir.

FAYDALARI:

1. Demokratik bir yöntemdir.
2. Öğrenciler tartışarak öğrenirler.
3. Öğrencilerde konuşma, soru sorma, sorulan soruların hemen cevaplama gibi yetenekler geliştirir.
4. Grup içinde aidiyet duygusu geliştirir.Öğrenciler  daha iyi ilişkiler kurar,birbirlerini daha yakın hissederler.
5. Öğrenciler kendi düşünce ve görüşlerin açıkça ortaya koyma imkanına kavuşur, diğerlerinin düşünce ve görüşlerini öğrenirler.
6. Diğer öğrencilerin kendi görüşleri üzerindeki eleştiri ve değerlendirmelerini öğrenirler.
7. Belli bir soruna tek başlarına getirebilecekleri çözümler den daha çok daha farklı çözümlerin olduğunu görürler.
8. Serbest akıcı bir tartışma ortamında olmak öğrencileri her zaman rahatlatır,iyi tutumlar geliştirmelerine neden olur.
9. Öğrenciler kendi, disipline etmeyi öğrenirler.

10.Bu yöntemde öğretmen öğrencilerini daha iyi tanıma imkanına kavuşur.Grup içinde öğrencilerin davranışlarını gözlemek, onların zihinsel, sosyal ve psikolojik gelişimleri hakkında fikir verir.

SINIRLILIKLARI:

1. Zaman gerektirir.
2. konuşmaları konu üzerinde tutmak oldukça zordur.Kolayca amacından sapabilir.
3. İyi disipline edilmiş bir sınıf gerektirir.Konuşmalar ilerledikçe sınıfta sessizliği sağlamak çoğu kez  zorlaşır.
4. Bazı konuşmalar uzayabilir ve anlamsızlaşabilir.
5. Grup liderliği oldukça zordur.
6. Bazı öğrenciler bu tür etkinliklere kesinlikle katılmak istemezler.
7. Yine bazı öğrenciler kolaylıkla kendilerini kontrol edemez duruma  gelebilir.Bu yöntem örneğin, kolayca sinirlenen öğrenciler  için uygun bir yöntem değildir.
8. Grup tartışmalarını sonuçlandırmak güç olabilir.
9. Toplantı başkanlığı özel bir  hazırlık ve titiz bir uygulama gerektirir.

    10.Çok kalabalık sınıflarda uygulanamaz.

EN İYİ KULLANIM İÇİN REHBER İLKELER

1.KONU SEÇİMİNE ÖZEN GÖSTERME

        Sınıfın ilgisini çekecek ve tartışma gruplarında yer alacak öğrencilerin kolaylıkla hazırlanabileceği konunun seçilmesine dikkat edilmelidir.Saptanan konu hem grubun her bir üyesine hem de tüm sınıfa önceden duyurulmalıdır.

2.GRUP OLUŞTURMAYA ÖZEN GÖSTERME

         Tartışma grupları mümkün olduğu kadar küçük tutulmalıdır.Daha öncede belirtildiği gibi bu yöntem kalabalık sınıflarda uygulamaya elverişli bir yöntem değildir.Ancak öğretmen isterse grupları alt gruplara ayırarak tüm öğrencilerin  gruba katılımını sağlayabilir.Bu durumda alt gruplar kendi gruplarına  materyal sağlama, kaynak kişi bulma, rapor  hazırlama gibi konularda  yardımcı olurlar.Yine kalabalık sınıflarda  öğrencilerin bir kısmının, jürili grup tartışmalarında  jüriye alınması , ya da dinleyici olarak  yer alması ve kendilerine süre tanındığında grup üyelerine sorular yöneltmeleri bu yöntemi oldukça çekici hale getirmektedir.

           Grup oluştururken öğretmenin dikkat etmesi gereken diğer bir husus, kişilik bozukluğu gösteren,baskıcı,sinirli ya da çok pasif öğrencilerin toplantı yönetmesine ya da grup liderliği yapmasına izin vermemesidir.Ancak bu yöntemin bu tür öğrenciler için de oldukça eğitici bir değeri vardır.Öğretmenin bu hususu göz önünde tutarak bu öğrencileri gruplara katmanın yollarını aramasını gerektirir.

3.İYİ BİR HAZIRLIK YAPILMASINI SAĞLAMA

          Ön hazırlığın iyi yapmamış öğrencilerin katılacağı bir grup tartışması zamanın boşa harcanmasından başka bir işe yaramayacaktır.Bu nedenle öğrencilerin tartışmaya en iyi biçimde hazırlanabilmeleri için gerekli zaman ve imkanlar kendilerine tanınmalıdır.

        Öğrencilerin hazırlanmasının yanında tartışmanın yapılacağı ortamında hazırlanması, grup tartışmasının  özelliğine göre grup üyelerinin ve dinleyicilerin oturacağı yerlerin önceden düzenlenmesi gerekmektedir.Grup tartışması yönteminde en iyi oturma düzeni ‘U’ şeklindedir.Böylece yüz yüze iletişim sağlanmaktadır.Ayrıca sınıfın duvarlarının görsel materyallerle süslenmesi etkinliğe olan ilgiyi artıracaktır.

4.TARTIŞMA YÖNETİMİNE ÖZEN GÖSTERME

          Grupla tartışma yönteminde toplantıya başkanlık yapmak, genellikle öğretmenin görevidir.Bazen bu görev hem konuyu hem de toplantı yönetimini iyi bilen bir başka kişiye verilebilir.Bazende öğretmen daha rahat ve samimi bir hava yaratmak  için bu görevi üstlenmesini isteyebilir. Her iki durumda da öğretmen tartışmanın ‘GÖZLEMECİSİ’DİR

Grup tartışması yönteminde en önemli görev toplantıyı yönetecek olan başkana düşmektedir.Bu görevi en iyi biçimde yürütebilmesi için toplantı başkanına şu önerilerde bulunulmaktadır:

• Toplantıya katılan öğrenciyi bir bir tanıtın.
• İlgiyi çekecek ve dikkatleri toplayacak bir başlangıç yapın.
• Toplantıyı nasıl yönetmek istediğinizi ve uyulması gereken kuralları önceden açıklayın.
• Serbest tartışma  yapılabilecek bir atmosfer  yaratmaya çalışın.
• Toplantıya katılanlarla,kişilerle değil,yalnız fikirlerle ve sorunlarla ilgilenmeleri gerektiğini hatırlatın.
• Her seferinde yalnızca bir öğrencinin konuşmasına izin verin.
• Gruptaki her öğrencinin katılmasını sağlamaya çalışın,konuşmak arzusunda olanlara sırası ile katılma imkanı tanıyın.
• Amacın grup halinde düşünmeyi güdülemek ve geliştirmek olduğunu unutmayın.hiçbir zaman toplantının kendilerini ilgilendiren konuları tartışan küçük gruplara bölünmesine izin vermeyin.
• Öğrencilerin birbirlerinin fikirlerin hoşgörü ve saygı göstermesi konusuna özen gösterin.
• Toplantı başkanı olarak kendi fikirlerinizle tartışmacılara baskı yapmayın.
• Tartışma ilerledikçe konuyu sık sık özetleyin.
• Tartışmanın konu dışına çıkmasına izin vermeyin.grubu konu içinde tutarken, nazik fakat azimli davranın.konu ile ilgisi olmayan hususları tartışmak isteyen bir öğrencinin tüm grubun vaktini alamsına izin vermeyin.
• Bazen gruptaki öğrencilerin akıllarının karışması yüzünden  tartışma konu dışına çıkabilir.bu durumda konuyu ve sorunu bir kez daha tekrar edin.
• Zamanı en iyi şekilde kullanmaya özen gösterin ve zaman dolduğunda tartışmaları özetleyerek toplantıyı kapatın.

KÜÇÜK GRUP TARTIŞMASI

Bu tekniğin uygulanması için en az dört koşulun sınıf ortamında sağlanması gerekir. Bunlar :

5.  
   1. Kazandırılacak istendik davranışlar en az kavrama düzeyinde olmalıdır.
   2. Öğrenciler üzerinde tartışacakları konunun bilgi düzeyindeki hedef davranışlarını kazanmış olmalıdırlar.yani tartışılacak konu kavrama düzeyinde ise, onun bilgisine, yok eğer analiz düzeyinde ise, bilgi, kavrama, uygulama düzeyindeki önkoşul olan hedef davranışlara öğrenci sahip olmalıdır.
   3. Sınıftaki öğrenci sayısı 12’ den fazla olmamalıdır.
   4. Bir tiyatro oyunu, skeç, konferans, panel, bir film sunulmalı sonra tartışmaya geçirmelidir.
   5. Grup22, grup44, grup66, gibi planlamalar yapılır.Bunun anlamı sınıf 6 şar kişilik gruplara bölünecek ve her grup kendi. aralarında 6 dakika düşük sesle tartışacak  demektir

BÜYÜK GRUP TARTIŞMASI

1.Öğretmen konuyu ya da problemi bütün sınıfa açar

                            2. Sorular sorar,görüşler alınır.

3.Kendi görüşlerini ekler

4.Bunları yorumlar ve değerlendirir.

5.Bu uygulamada tartışmanın yürütücüsü öğretmendir.

6.Küçük gruplardan farklı olarak küçük gruplara ayrılamayacak şekilde (7-9 kişi) olarak gruplandırılır.

7.Olgu , film ,hikaye sunularak tartışmaya geçilir.         Alıntı